Izvor: Skupština Crne Gore
Konferencija „Zapadni Balkan i EU: demokratska konsolidacija kroz ispunjavanje političkih kriterijuma“,održana je danas u organizaciji Skupštine Crne Gore i Centra za demokratsku tranziciju (CDT), pod pokroviteljstvom Balkanskog fonda za demokratiju i Ambasade Kraljevine Norveške, u Plavoj sali Skupštine Crne Gore.
Predsjednik Skupštine Aleksa Bečić kazao je da iako je u, okvirima Zapadnog Balkana, Crna Gora prepoznata kao predvodnik na putu evropskih integracija, budući da su otvorena u cjelini i privremeno zatvorena tri pregovaračka poglavlja, ima prostora za napredak, kao i da stagnacija na određenim poljima ne može biti opcija.
„Poruke evropskih partnera su jasne i one nalažu potrebu ubrzanja našeg evropskog puta. Čvrsto vjerujem da će ovome doprinijeti mirna i demokratska tranzicija vlasti, koja će rezultirati dinamičnijem usvajanju evropskih standarda, i time, bržem zatvaranju preostalih poglavlja. Svjesni smo činjenice da bez efikasnijeg rješavanja izazova na koje se ukazuje u Izvještaju Evropske komisije i u drugim relevantnim dokumentima, ne možemo jačati institucije i vladavinu prava“, istakao je Bečić.
Kako je naveo predsjednik Skupštine, potrebno je zajedničkim naporima istrajati u namjeri izgradnje budućnosti regiona, zasnovane na principima pomirenja, solidarnosti, jačanja međusobnog povjerenja i odgovornog odnosa prema teškom nasljeđu prošlosti.
Predsjednik Bečić kazao je da su evropski partneri prepoznali potrebu da pomognu zemljama Zapadnog Balkana, naročito usljed ekonomske i zdravstvene krize izazvane korona virusom i dodao: „Odobravanje Ekonomskog i investicionog plana za Zapadni Balkan, treba tumačiti u duhu te podrške. Ova najvidljivija i najkonkretnija pomoć ekonomijama naših država učiniće da građani osjete poboljšanja u njihovom svakodnevnom životu, kako preko saobraćajne i infrastrukturne povezanosti zemalja, tako i kroz programe podrške mladima, ali i projekte vezane za obnovljive izvore energije i digitalnu transformaciju“.
Govoreći o značaju Konferencije, predsjednik Skupštine je istakao da je jedan od njenih bitnijih zadataka kreiranje zajedničke vizije, kroz uporedna iskustva i razmjenu informacija o ispunjavanju političkih kriterijuma, o tome koji je najefikasniji i najbrži način da se zemlje Zapadnog Balkana približe Evropskoj uniji, što u konačnom treba da rezultira njihovim članstvom u ovoj nadnacionalnoj zajednici.
.@BecicAleksa: Skupština #CG svjesna svoje uloge i spremna da uradi ono što je zacrtano u agendi ovog saziva. Slijedi nam vraćanje kontrolne uloge. pic.twitter.com/MD3zkYMwrG
— CDT_CrnaGora (@CDT_CrnaGora) November 13, 2020
Izvršni direktor CDT-a Dragan Koprivica zahvalio je Skupštini Crne Gore na organizaciji događaja, ali i na uvažavanju preporuka organizacije na čijem je čelu po pitanju otvorenosti, otvaranjem naloga na društvenim mrežama i omogućavanjem direktnih prenosa sjednica radnih tijela, što su kako je naveo, važni koraci ka njenom približavanju građanima i kvalitetnijem osluškivanju njihovih potreba.
Koprivica je istakao da su uz podršku Balkanskog fonda za demokratiju (BTD) i Ambasade Kraljevine Norveške, istraživački timovi CDT-a iz Crne Gore, CRTE iz Srbije, Metamorfozisa iz Sjeverne Makedonije i Udruženja građana “Zašto ne? iz Bosne i Hercegovine obavili analizu ispunjenosti političkih kriterijuma u oblastima izbori, pravosuđe, borba protiv kriminala i korupcije, mediji i reforma javne uprave.
„Ključni zaključak je da je dosadašnja politika EU imala ograničeni uticaj na vladavinu prava u državama Zapadnog Balkana, a pored formalnog ispunjavanja postavljenih zadataka i postepenog usklađivanja s pravnom tekovinom, postalo je očigledno da se ne ostvaruju željeni efekti, da države regiona stagniraju, pa čak i nazaduju na polju demokratizacije. Ni u jednoj od država Zapadnog Balkana nije ostvarena ravnoteža vlasti, već je izvršna vlast zadržala dominaciju nad parlamentima i pravosuđem. I to će biti čini se ključni zadatak crnogorskog, a i drugih parlamenata u regionu: napraviti preraspodjelu političke moći, ne na način kako to odgovara moćnima već onako kako to ustavi zemalja propisuju“, kazao je Koprivica.
.@DraganKoprivica: Zloupotreba javnih resursa u svrhu kampanje i sumnje u nezakonito finansiranje partija i kampanja nastavljaju da opterećuju izborne procese i generišu nepovjerenje građana u izbore pic.twitter.com/xJIznkKzoU
— CDT_CrnaGora (@CDT_CrnaGora) November 13, 2020
Prema njegovim riječima države Zapadnog Balkana treba da prihvate novu metodologiju pregovora i posvećeno pristupe razvoju novog pregovaračkog okvira, s posebnim fokusom na fundamentalni klaster, tj. mape puta za vladavinu prava, demokratske institucije i javnu upravu. U cilju vraćanja svog kredibiliteta na Zapadnom Balkanu, Evropska unija mora zaustaviti praksu slanja nekoherentnih i kontradiktornih poruka.
Koprivica je naveo da je nova metodologija nova šansa za povratak uticaja EU na Zapadnom Balkanu, kroz bolji, sistematičniji i iskreniji pristup procesu integracije i dodao da to podrazumijeva i jasnu evropsku perspektivu za države regiona sa dostižnim i motivišućim rokovima, pomoć u korona krizi, stvaranje regionalnog tržišta.
— CDT_CrnaGora (@CDT_CrnaGora) November 13, 2020
Ambasadorka Evropske unije u Crnoj Gori, Nj.E. Oana Kristina Popa u video obraćanju je istakla da je današnji događaj posvećen važnoj temi koja igra ključnu ulogu u procesu pristupanja Evropskoj uniji.
„Sa zadovoljstvom ističem da je Crna Gora najviše odmakla od zemalja kandidata u procesu integracije u Evropsku uniju. Međutim, biti vodeći ne bi trebalo da bude cilj sam po sebi, već je potrebno usredsrediti se na sve koristi koje ovaj proces transformacije može donijeti građanima Crne Gore“, kazala je šefica Delegacije EU u Crnoj Gori.
Ambasadorka je kazala da je u godišnjem izvještaju Evropske komisije o Crnoj Gori, koji je objavljen u oktobru 2020. godine, data jasna mapa puta i prepoznate oblasti u kojima je potrebno preduzeti ključne reforme kako bi se brzo napredovalo na putu pridruživanja Evropskoj uniji.
„Kada je riječ o političkim kriterijumima pristupanja, od presudne važnosti je funkcionalno demokratsko upravljanje, koje obezbjeđuje ravnopravno učešće svih građana u donošenju političkih odluka. Iako su izbori u Crnoj Gori 30. avgusta održani u mirnoj atmosferi i uglavnom sprovedeni transparentno i efikasno, i dalje se čeka na reviziju izbornog okvira. Stoga svi politički akteri i relevantne institucije sada moraju stupiti u transparentan, odlučan i inkluzivan dijalog o sprovođenju preostalih preporuka OEBS-a/ODIHR-a kako bi se otklonili dugotrajni izborni nedostaci znatno prije narednih izbora“, navela je ambasadorka Popa.
Ambasadorka je istakla da je vrijeme da novi saziv Skupštine podstakne široki međustranački konsenzus i u praksi demonstrira posvećenost programu reformi u kontekstu pristupanja Crne Gore Evropskoj uniji i dodala: „Savršen je trenutak za Parlament da ojača svoju zakonodavnu i nadzornu ulogu, te pokrene transparentan, odlučan i inkluzivan dijalog o brojnim pitanjima, uključujući reformu izbornog zakonodavstva.“
https://twitter.com/EUAmbME/status/1327232701984813056
Prisutnima su se putem onlajn konferencije u ime pokrovitelja događaja obratili i direktorica Balkanskog fonda za demokratiju Gordana Delić i ambasador Kraljevine Norveške u Srbiji, Makedoniji i Crnoj Gori, Nj. E. Jorn Eugen Gjelstad, ističući značaj ovog događaja, kao i neophodnost dalje podrške sličnim aktivnostima.