Centar za demokratsku tranziciju (CDT) poziva Ministarstvo vanjskih poslova (MVP) da u diplomatskoj komunikaciji zatraži zvanično objašnjenje od Republike Srbije povodom izjave njenog predsjednika Aleksandra Vučića da je mogući motiv dvostrukog ubistva u selu Sokolac vjerska ili nacionalna mržnja te da je odbjegli počinilac Balijagić islamski ekstremista.
Naime, u Emisiji Ćirilica emitovanoj na TV Happy na konstataciju voditelja da je Balijagić “kao muslimanski fanatik” počinio ubistvo jer je u kući ubijenih vidio ikone, predsjednik Srbije rekao je da je to jedna od mogućih opcija i da imaju podatke od “obavještajnih veza iz Crne Gore” da je Balijagić u zatvoru postao “pravi fanatik, ekstremni, radikalni islamista”. Takođe, predsjednik Srbije je ovaj događaj povezao sa zločinima nad muslimanima u Šahovićima 1924. godine.
Nakon ovoga, dobili smo zajedničko saopštenje Uprave policije (UP) i Agencije za nacionalnu bezbjednost (ANB) u kome kažu da podaci kojima raspolažu ne upućuju na to da su motivi za dvostruko ubistvo kod Bijelog Polja bili vjerske ili nacionalne prirode. Takođe, ove institucije saopštavaju da Balijagić lice sklono izvršenju teških krivičnih djela protiv lica i imovine, zbog čega je duži niz godina proveo u zatvoru, ali nije registrovano njegovo djelovanje koje se može dovesti u vezu sa radikalnim djelovanjem iz oblasti vjerskog ekstremizma.
Dakle smatramo da, u situaciji kada predsjednik susjedne države saopštava podatke koji su dijametralno suprotni stavovima naših nadležnih državnih organa, a ti stavovi mogu biti okidač za ekstremizam i/ili nasilni ekstremizam ili destabilizaciju u Crnoj Gori, nadležno ministarstvo mora zvanično potražiti dodatna objašnjenja i odgovore.
Ukoliko državni organi Crne Gore imaju tačne podatke onda ovakvi stavovi iz strane države direktno utiču na stabilnost društva imajući u vidu i onako tešku i osjetljivu situaciju nastalu nakon dvostrukog ubistva u selu Sokolac.
Ako ostavimo po strani pitanje koje su to obavještajne veze predsjednika Srbije u Crnoj Gori, jer one nijesu predmet rada NVO već nekih drugih institucija u našoj državi, ostaje ključno pitanje šta se želi postići izjavama ovog tipa, makar one bile i tačne.
Neodgovorne izjave ovog tipa mogu biti veoma opasan okidač za tenzije i nesporazume u regionu, podstičući animozitete i izazivajući potencijalno destruktivne posljedice po međunacionalne odnose. Kada dolaze od strane predsjednika susjedne države, takve izjave ne samo da utiču na percepciju javnosti, već mogu doprinijeti širenju dezinformacija i stvaranju neosnovanih predrasuda prema određenim grupama unutar našeg društva. U osjetljivoj situaciji kao što je trenutna, očekivanje od svih odgovornih političara i medija je da svojim javnim nastupima doprinesu miru i stabilnosti, umjesto da dodatno polarizuju već složene društvene odnose.
CDT je, kao član Nacionalnog operativnog tima za borbu protiv nasilnog ekstremizma (NOT) predložio održavanje sjednice ovog tijela na kojoj će se raspravljati o ovom slučaju i pronaći odgovarajuće mjere za preveniranje bilo kakvih, potencijalno negativnih posljedica, po građanski karakter našeg društva i kvalitet zajedničkog života svih u njemu.
Milica Kovačević, programska direktorica CDT-a