Centar za demokratsku tranziciju (CDT) je učesnicima predstojećih parlamentarnih izbora ponudio potpisivanje Kodeksa za fer i demokratsku izbornu kampanju (kodeks).
Kodeksom želimo nadomjestiti manjkavosti našeg izbornog procesa i važećeg izbornog zakonodavstva. Cilj pripreme ovog dokumenta je isticanje značaja poštovanja univerzalnih demokratskih principa i međunarodnih standarda sprovođenja fer i kompetitivnog izbornog procesa.
Ovaj način saradnje političkih subjekata i domaćih i/ili međunarodnih posmatrača izbora je prepoznat i prihvaćen alat koji se koristi u momentima kad ne postoji politička volja da se zakonima i podzakonskim aktima riješe sva pitanja koja opterećuju izbore. Potpisivanje ovakvog kodeksa je bila i jedna od ranijih preporuka misija OSCE/ODIHR, a CDT ga je potpisivao sa političkim subjektima u više projekata građanskog nadgledanja izbora koje smo realizovali dvije decenije unazad.
Inicijalni predlog dokumenta je, nakon inkluzivnog procesa, načelno prihvatila velika većina političkih subjekata koji će učestvovati na izborima. Do kraja naredne sedmice, slijedi usaglašavanje detalja da bi odmah nakon utvrđivanja izbornih lista koje učestvuju na izborima bilo organizovano njegovo javno potpisivanje.
Pozivamo političke subjekte koji eventualno nijesu primili ili do sada nijesu odgovorili na našu inicijativu da nas kontaktiraju čim budu u mogućnosti. Takođe, pozivamo i nove političke subjekte koji imaju namjeru po prvi put učestvovati na izborima da ostvarimo komunikaciju i saradnju na ovom važnom polju.
Naša želja je da se, u saradnji sa političkim subjektima, domaćim i međunarodnim organizacijama koje prate izbore i medijskim kućama, damo doprinos da kampanja za predstojeće izbore bude bolja od prethodne, i da bude sprovedena uz bolje poštovanje zakona i pravila fer izbora.
Kodeks sublimira, ali i nadopunjuje, ključne principe koji postoje u važećem izbornom zakonodavstvu. On promoviše miran i nenasilan izborni proces, uzdržavanje od bilo kakvih aktivnosti koje za neke političke subjekte mogu ostvariti institucionalnu prednost na izborima (funkcionerska kampanja), suprotstavljanje negativnim stranim uticajima na izborni proces bez obzira odakle oni dolazili, suprotstavljanje širenju dezinformacija vezanih za izborni proces, uzdržavanje od bilo kakvih pritisaka na izbornu administraciju, uzdržavanje od bilo kakvih nedozvoljenih uticaja na birače i/ili ugrožavanja njihove privatnosti, osudu anonimnih kampanja, poštovanje demokratski izražene volje građana/ki…
Sa tekstom kodeksa ćemo, u želji da se za ovaj izborni proces ostvari atmosfera saradnje i poštovanja pravila, upoznati i sve domaće institucije koje imaju nadležnosti u sprovođenju izbornog procesa.
Nakon potpisivanja, tim CDT-a će u saradnji izbornim listama, potpisnicama kodeksa pratiti njegovo sprovođenje u svim opštinama u Crnoj Gori.
Čvrsto smo uvjereni da ovakav način saradnje posmatrača izbora, učesnika na izborima, medija i šire društvene zajednice može doprinijeti kvalitetnijem izbornom procesu, većem povjerenju u rezultate izbora i stabilnijem i kredibilnijem parlamentu i izvršnoj vlasti koji se formiraju nakon izbora.
Dragan Koprivica, izvršni direktor CDT-a