Građani/ke smatraju da bi uvođenjem otvorenih lista političari konačno počeli da rade u javnom, a ne partijskom interesu.
To je jedan od zaključaka Skupštine građana/ki koju su CDT i CEDEM juče organizovali u okviru projekta „Inkluzivni dijalog za napredak društva“ koji finansira Delegacija Evropske unije u Crnoj Gori, a kofinansira Ministarstvo javne uprave.
Skupština građana/ki ima za cilj da građankama i građanima omogući kvalitetniji pristup procesu kreiranja javnih politika i bolje povezivanje sa donosiocima odluka.
Skupština građana/ki okuplja jedan broj slučajno odabranih građanki i građana koji svojim karakteristikama odražavaju raznolikost u populaciji i diskutuju o važnim pitanjima u našem društvu i daju mišljenje i preporuke za unapređenje javnih politika.
Građani/ke navode da bi trebalo omogućiti da se, pored partije, na izborima može glasati i za pojedince, jer bi to predstavnike/ce političkih subjekata obavezalo na veću odgovornost. To bi ujedno i ojačalo predstavničku ulogu u parlamentu jer bi građane i građanke predstavljali oni koje su sami birali, a ne oni koje su partije delegirale po svojim preferencama.
Osim uvođenja otvorenih lista, građani/ke poručuju da je potrebno depolitizovati izbornu administraciju, srediti birački spisak i regulisati finansiranje političkih partija i izbornih kampanja. Kao veliki teret društva, građani/ke vide širenje dezinformacija koje su posebno aktuelne u predizbornom periodu i smatraju da država mora odlučnije reagovati na ovu pojavu.
Građani i građanke su problematizovali i to što su mjesne zajednice pod direktnim patronatom političkih parija, pa ističu da bi se rukovodstvo i organi mjesnih zajednica morali birati na demokratskim izborima. Oni su takođe preporučili profesionalizaciju mjesnih zajednica i definisanje obaveze učešća predstavnika/ca mjesnih zajednica na sjednicama lokalnih parlamenata, kako bi se u direktnoj komunikaciji obezbijedili bolji uslovi za njihov život. Građani/ke predlažu i da se prilikom izrade urbanističkih planova i drugih važnih dokumenata na lokalnom nivou vode obavezne rasprave sa predstavnicima/cama mjesnih zajednica. Kako bi se bolje informisali o radu i aktivnostima, građani/ke smatraju da bi svaka mjesna zajednica trebalo da ima svoj veb sajt, te da bi način komunikacije trebalo prilagoditi različitim starosnim kategorijama društva.
Na Skupštini građana/ki učestvovali su i poslanici, stručnjaci i predstavnici institucija koji su razgovarali sa građanima/kama o problemima na polju izbora i participacije na lokalnom nivou, i to predsjednik Državne izborne komisije Nikola Mugoša, poslanici Vasilije Čarapić i Mihailo Anđušić, predstavnica Udruženja pravnika Nina Blažić i programska direktorica CDT-a Milica Kovačević.
CDT i CEDEM će preporuke koje su definisali građani i građanke uputiti poslanicima i poslanicama Skupštine Crne Gore i pratiće koliko se one efikasno primjenjuju.
Goran Delić,
Centar za demokratsku tranziciju