Centar za demokratsku tranziciju (CDT) je uputio predlog za osnivanje posebnog odbora Skupštine Crne Gore čiji bi zadatak bio bavljenje stranim uplitanjima u demokratske procese, i to po uzoru na Posebni komitet za strano miješanje u sve demokratske procese u EU (INGE), koji djeluje u okviru Evropskog parlamenta.
Smatramo da je formiranje posebnog odbora za bavljenje ovom problematikom adekvatna reakcija na višegodišnje nečinjenje nadležnih institucija u ovoj oblasti. Iako su građani Crne Gore u posljednjih nekoliko godina svjedočili političkim, medijskim i ekonomskim miješanjima i uticajima, manjeg ili većeg intenziteta, iz svih zemalja regiona, ali i šire, ovoj temi nikad nije sistemski pristupljeno već je korišćena samo za dnevno-političku raspravu.
Crna Gora danas nema strateški okvir za borbu protiv negativnih stranih uticaja, dezinformacija i drugih hibridnih prijetnji. Nema ni uspostavljen sistem institucija koje bi se svakodnevno bavili ovim pojavama. Nema, nažalost, ni potrebne svijesti o važnosti izgradnje otpornosti društva na ova uplitanja.
Mandat INGE odbora Evropskog parlamenta je da radi na procjeni nivoa stranih prijetnji u različitim sferama: glavni nacionalni i evropski izbori širom EU; kampanje dezinformacija na tradicionalnim i društvenim medijima radi oblikovanja javnog mnijenja; sajber napadi koji ciljaju kritičnu infrastrukturu; direktna i indirektna finansijska podrška i ekonomska prinuda političkih aktera i subverzija civilnog društva. Nakon analize problema, zadatak odbora da identifikuje rješenja i predloži alate koji će se suprotstaviti ovim pokušajima sabotaže demokratskih procesa.
Osnivanje ovog odbora, bio bi začetak ozbiljnijeg bavljenja crnogorskih institucija pitanjem otpornosti demokratskih procesa. Dalje, on bi, u okviru svojih ustavnih i zakonskih nadležnosti, bio inicijator za kreiranje političkog konsenzusa za stvaranje ozbiljnih politika u ovoj oblasti, ali i kontrolisao učinke izvršne vlasti i propitivao njene odluke i rezultate.
Takođe, osnivanje odbora i njegov aktivan rad bila bi jasna politička poruka da se Skupština Crne Gore, kao najvažnije političko tijelo, ne miri sa narušavanjem demokratskih procesa, bez obzira na to od koga ono dolazilo.
Ovaj predlog poslat je predsjedniku Skupštine Crne Gore Aleksi Bečiću i predsjednicima poslaničkih klubova.
Dragan Koprivica
Izvršni direktor CDT-a
