Osam crnogorskih opština još nije usvojilo ni objavilo budžet za 2016. godinu, iako ih zakon na to obavezuje.
Opštine Andrijevica, Kolašin, Petnjica, Herceg Novi, Cetinje, Plav, Gusinje i Ulcinj su bile dužne da prije početka godine donesu budžet i objave ga na zvaničnoj veb stranici i u Službenom listu.
Međutim, one su iskoristile drugu zakonsku mogućnost i donijele odluku o privremenom finansiranju za period od tri mjeseca.
Tu odluku donosi skupština opštine i bazira se na tome da odgovorno lice u opštini odobrava sredstva u iznosu od jedne dvanaestine izdataka iz prethodne godine.
[pullquote align=”left” cite=”” link=”” color=”” class=”” size=””] Za samo dvije opštine CDT je uspio da nađe obrazloženje za donošenje odluke o privremenom finansiranju. [/pullquote]
Opština Kolašin je pojasnila da je račun budžeta deblokiran tek polovinom novembra, pa za mjesec i po dana nije bilo moguće realizovati plaćanje po Sanacionom planu i planirati budžet za 2016, dok je opština Herceg Novi navela da je pokrenuto više postupaka za valorizaciju nepokretne imovine čiji će se pozitivni finansijski efekti odraziti na budžetske prihode.
Zato je, kako navode, opština odlučila da Odluku o budžetu za 2016. donese nakon završetka tih postupaka.
Daleko od dobrog upravljanja
Iako ovu opciju zakon omogućava, CDT smatra da je u suprotnost sa principima dobrog upravljanja koji se bazira na otvorenosti i odgovornosti lokalnih samouprava, kao i na njihovoj budžetskoj transparentnosti.
Na ovaj način građani i zainteresovana javnost nemaju uvid u ukupan iznos budžeta za ovu godinu, kao ni u planirane projekte i izdvajanja koja su od značaja za funkcionisanje lokalnih zajednice.
Takođe, ovo je znak i da nema redovnog funkcionisanje opština, pa su lokalne samouprave dužne da javnosti objasne zašto su donijele ovakve odluke i zašto nijesu usvojile budžete.
Ekonomski analitičar Vasilije Kostić smatra da ovakva situacija nije dobra, ali ne znači da opštine koje nijesu donijele budžete za 2016. obavezno imaju problem sa redovnim finansiranjem.
“To se sasvim opravdano može pretpostaviti, ali se sa višim stepenom izvjesnosti može pretpostaviiti da te opštine imaju problem sa prvom fazom u donošenju budžeta – pripremom i planiranjem”, kazao je Kostić.
Ovu fazu, dodaje on, ne bi bilo značajno navoditi da ne upućuje na suštinu problema, a to je neadekvatan proces planiranja koji u stvari čini srž donošenja budžeta i koji odlučujuće utiče na blagovremeno definisanje finansiranja i trošenja budžeta odnosno usvajanje samog budžeta.
“Ako sa procesom planiranja ima problema (mi smo tradicionalno neskloni planiranju) onda će se problem javiti u raznim oblicima, pa i u ovom o kome govorimo. Tome u prilog dijelom ide i sama odluka o privremenom finansiranju po kojoj opštine finansijski funkcionišu do usvajanja budžeta”.
Kostić poručuje da neusvajanje budžeta u zakonskom roku nikako ne smije biti praksa jer cijena toga može biti visoka – ekonomska, politička, demokratska…